محمد امین ریاحی در خوی زاده شد . میگفت: "ملتی که با گذشته خود آشنا باشد فریب نمیخورد" . پدر و مادر محمد امین ریاحی با تاریخ و ادبیات آشنا بودند . دبستان و دبیرستان را در زادگاهش گذراند: "سوم شهریور ۱۳۲۰ سپاهیان روس و انگلیس ایران را اشغال کردند . مدارس در هم ریخت و من در آن سال ناچار به ترک تحصیل شدم". ۱۹ ساله بود که به تهران رفت و پس از پایان دبیرستان به دانشسرای مقدماتی و عالی رفت و ادبیات خواند. ۲۵ ساله بود که دبیر دبیرستانهای قم ، قزوین ، گرگان و سپس تهران شد. 35 ساله بود که با نوشتن "تصحیح مرصادالعباد نجمالدین رازی" که از مطرحترین متنهای عرفانی و نخستین متن انتقاد به خیام و یادآور رباعیات اوست ، زیر نگر بدیعالزمان فروزانفر دکترای ادبیات فارسی گرفت . 36 ساله بود که نتیجه پژوهشهای خود در یافتن مزار شمس تبریزی در خوی را در گفتاری در مجله یغما به چاپ رساند . 38 ساله بود که طرح یکسانسازی و ساماندهی کتابهای درسی در سراسر کشور را پیشنهاد کرد و "سازمان کتابهای درسی" را در وزارت آموزش و پرورش پدید آورد :
"این پندار حاکم بود که کودک اگر ابتدا متنهای دشوار را بیاموزد طبعا فهم نوشتههای ساده برای او آسان خواهد بود. من طی سالها تدریس در دبیرستانها از وضع کتابهای درسی خون دل خورده بودم و دلم میخواست کاری برای رفع آن فساد و ابتذال انجام دهم".
۴۸ ساله بود که سرپرستی کتابخانههای همگانی کشور را پذیرفت و طی چهار سال ۳۰۰ کتابخانه همگانی گشود و طرح پشتیبانی از نویسندگان و ناشران را با خریداری کتابهای تازهچاپ برای کتابخانههای همگانی کشور به ثبت رساند. او در زمینه فردوسیشناسی گامهای بلندی برداشت و بنیاد شاهنامه فردوسی را در سال ۱۳۵۰ با همکاری وزارت آموزش و پرورش پدید آورد. در واپسین کابینه پیش از انقلاب، وزیر آموزش و پرورش بود: "یک ماه در خانه بودم که اعلام کردند وزرای پیشین خودشان را معرفی کنند . معرفی شدم و چند ماه در اوین بودم . سپس محاکمهام کردند". سپس با عفو همگانی که به وزیرانی خورد که "دستور قتل نداده و بیتالمال را غارت نکرده باشند"، آزاد شد و به پژوهشهایش بازپایید.
۷۳ ساله بود که پس از ۵۰ سال تلاش و پژوهش "تاریخ خوی" را چاپ کرد که در آن پیشینه سه هزار ساله زادگاهش را در زمینههای گوناگون جغرافیایی ، فرهنگی و اقتصادی بررسیده است.
محمد امین ریاحی خویی در ۸۶ سالگی در تهران درگذشت. راهش پر رهرو باد.