آرمان جاویدان

جعفر سلمان نژاد

رخنه عثمانی به درون اروپا در سالهای ١٣۵۰ میلادی و پس از گرفتن کنستانینوپول(قسطنطنیه) در سال ١۴۵٣ میلادی دریچه‌های نوینی را برای بازرگانی برده از اروپا باز کرد . در طی واپسین کوشش عثمانی‌ها برای غارت اروپا در سال ١۶٨٣ میلادی، با اینکه ارتش عثمانی شکست خورد ولی از دروازه‌های وین با هشتاد هزار اسیر بازگشت. شمار بسیار برده‌ از کریمه، بالکان و استپ‌های باختر آسیا به بازارهای اسلامی آورده شدند. بی دی دیویس با شوربختی میگفت که تاتارها و دیگر مردم دریای سیاه ، میلیون‌ها اوکراینی ، گرجی، چرکسی ، یونانی ، ارمنی ، بلغاری ، اسلاو را فروختند که کمتر آبشخور پروا جای گرفته است ، تاتارهای کریمه کرانه ١.٧۵۰.۰۰۰ اوکراینی، لهستانی و روس را میان سال‌های ١۴۶٨ تا ١۶٩۴ به بردگی درآورده و بفروش رساندند. بر شالوده یک برآورد دیگر تاتارهای کریمه میان سال‌های ١۴۵۰ تا ١٧۰۰ میلادی سالانه در کرانه ١۰۰۰۰ برده‌ چرکسی را ، که کلا در کرانه دو میلیون و پانصد هزار برده می‌شود، به امپراتوری عثمانی دربرد(صادر) کردند ، خانهای تاتار بازرگان برده با ١٨۰۰۰ برده از لهستان (١۴۶٣ میلادی) ١۰۰،۰۰۰ برده از لووف (١۴٩٨ میلادی) ۶۰،۰۰۰ برده از نیمروز روسیه (١۵١۵ میلادی)  ۵۰.۰۰۰ تا ١۰۰.۰۰۰ برده از گالیسیا (١۵١۶ میلادی) در هنگام غارت استپ برگشتند. همچنین از مسکو  ٨۰۰ هزار تن(١۵٢١ میلادی) و وین  ۴۰۰،۰۰۰ تن (١۶٧۶ میلادی) اسیر گرفته شدند . ٨۰۰،۰۰۰ تن از مسکو ٢۰۰،۰۰۰ تن از نیمروز  روسیه (١۵۵۵ میلادی) ، ١۰۰،۰۰۰ نفر از مسکو (١۵٧١ میلادی) ۵۰،۰۰۰ تن از لهستان (١۶١٢ میلادی) ۶۰،۰۰۰ تن از نیمروز روسیه(١۶۴۶ میلادی) ١۰۰،۰۰۰ تن از لهستان (١۶۴٨ میلادی) ٣۰۰،۰۰۰ تن از اوکراین (١۶۵۴ میلادی) ۴۰۰،۰۰۰ تن از وین (١۶٧ میلادی ۶) و هزاران تن از لهستان (١۶٩۴ میلادی) . در کنار این برده‌گیری‌های بزرگ آنها در همان زمان ، شمار بسیاری آفندهای جهادی انجام شد که دستاورد آن ده‌ها هزار برده بود . این ارقام از برده‌گیری باید آبشخور بررسی جای بگیرند. زیرا که در آن زمان جمعیت خانات تاتار ۴۰۰،۰۰۰ تن بوده‌است (١۶٩۴-١۴۶٣). در شرایطی که سرچشمه ها ناقص هستند، آمارهای محافظه‌کارانه نشان می‌دهد که دست‌کم هفت میلیون  مرد ، زن وکودک اروپایی بدست مسلمان‌ها به بردگی برده شده‌اند. سرچشمه ها بیان می‌کنند که در سال‌های میان ١۴۴٢-١۴٣۶ بیش از ۵۰۰،۰۰۰ تن در بالکان به اسارت برده شده‌اند. بسیاری از اسیرها بر اثر دشواری راه پیمایی به سوی آناتولی (ترکیه) جان باختند در نوشته های تاریخی همروزگار آمده است که تُرک های عثمانی بسیاری از اهالی یونان ، رومانی و بالکان را به اسارت بردند. نمونه وار از موری (١۴۶۰ میلادی) ٧۰،۰۰۰ و ترانسیلوانیا (١۴٣٨ میلادی) ۶۰،۰۰۰ تا ٧۰،۰۰۰  و ٣۰۰،۰۰۰ تا ۶۰۰،۰۰۰ از مجارستان و ١۰،۰۰۰ از میتیلن / میتیلینی در آبخوست لسبوس (١۴۶٢) به اسارت درآمدند و این روند بازپی داشته است .   برده‌داری بربرها پروفسور رابرت دیویس استاد تاریخ دانشگاه ایالتی اوهایو ، در نَسکش : «برده‌‌های مسیحی، اربابان مسلمان» زند می‌دهد که بازرگانی جنسی بوسیله‌ تاریخ نویس‌های مدرن کوچک شمرده شده است: بازرگانی جنسی در ساحل بربر مدیترانه (کرانۀ نیمروزی دریای مدیترانه از مصر تا مراکش) و ایتالیا (١٨۰۰ - ١۵۰۰). دیویس برآورد می‌کند که ١ تا ٢۵/١ میلیون اروپایی مسیحی سفیدپوست در اپاختر آفریقا از آغاز سده شانزدهم تا میانه‌ سده هجدهم تنها بوسیله‌ برده فروشهایی از تونس، الجزایر و تریپولی (این عددها دربردارنده اروپایی‌هایی که در مراکش و بوسیله دیگر مهاجمان و بازرگانان سواحل دریای مدیترانه به بردگی برده شدند نمی‌شود) به بردگی گرفته شدند. آمار بجا مانده از تبادلات گمرکی سده شانزده و هفده می گویند که واردات برده‌ مازاد استانبول از دریای سیاه میان سالهای ١۴۵۰ تا ١٧۰۰ در انباشته کرانه ۵/٢ میلیون تن بوده‌است. رونق بازرگانی در بازارهای برده‌داری پس از شکست در جنگ‌ با بربرها کاهش یافت و در دهه‌ ١٨٣۰ هنگامیکه آن میانبند بدست فرانسه گشوده شد کلا از میان رفت. در سال ١۵۴۴ آبخوست ایسکیای ناپل غارت شد ۴۰۰۰ تن به اسارت گرفته شدند، در حالی‌که کرانه ٩۰۰۰ سکنه‌ آبخوست لیپاری در ساحل اپاختری سیسیل به بردگی برده شدند، «تورگوت رئیس»، ناخدای دزدان دریایی تُرک در سال ١۶۶٣ خانه‌های ساحل گرانادا (اسپانیا) را غارت کرد و کرانه ۴۰۰۰ تن از ساکنین را با سرسخن برده با خود برد. پرکاریهای‌ برده داری وحشیانه‌ دزدان دریایی مسلمان اثر پرواپذیری در اروپا داشت، فرانسه، انگلستان و اسپانیا هزاران کشتی را از دست دادند، بازرگانی دریاییشان نابود شد. خط ساحلی دراز‌ در اسپانیا و ایتالیا تا سده نوزدهم تقریبا بطور کامل تهی از سکنه شدند . صنعت ماهی‌گیری عملا نابود شد. نَسک «اربابان آفریقایی ، بردگان سفید» پائول بائپلر : یک گلچین روایت ادبی وحشیانه‌ اسیران آمریکایی دربردارنده یک مجموعه‌ گفتارها بوسیله‌ نه تن آمریکایی به اسارت برده شده در اپاختر آفریقا می‌باشد برابر گفته‌‌های این نَسک در آنجا تا سال ١۶٢۰ بیش از ٢۰،۰۰۰ برده‌ جنسی مسیحی تنها در الجزایر بودند. این شمار در سال‌های ١۶٣۰ به بیش از سی‌ هزار مرد و دوهزار زن رسید، در اینجا بنا بر آمارهای احمدالزیانی در هر دوره از زمان در کاخ سلطان مولا اسماعیل دست کم ٢۵۰۰۰ برده‌ جنسی بوده است. الجزایری‌ها میان سالهای ١۵۵۰ و ١٧٣۰ جمعیت برده های جنسی خود را در کرانه ٢۵۰۰۰ نگهداشته‌اند و این آمار در برخی دوره‌ها دو برابر شده بود  در همان زمان، تونس و تریپولی هرکدام یک جمعیت در کرانه ٧۵۰۰ برده‌ جنسی را نگهداشته بودند، دزدان دریایی بربر سالانه کرانه۵۰۰۰ اروپایی را در مدت زمانی بیش از سه سده به بردگی می‌بردند.